زبان برنامه نویسی سالیدیتی چیست؟
زبان های برنامه نویسی تبدیل به یکی از مهارت های بسیار مهم و حیاتی برای افرادی تبدیل شده است که به دنبال شروع یا توسعه ی کار در صنعت وب 3 هستند،. یکی از زبان های برنامه نویسی که به شدت مورد توجه قرار گرفته و توانسته است جایگاه خود را در صنعت برنامه نویسی به دست آورد، زبان سالیدیتی (Solidity) است.
در این مقاله، به بررسی چیستی، قابلیت ها و اهمیت زبان برنامه نویسی سالیدیتی می پردازیم و به شما کمک می کنیم تا با اصول و مفاهیم اساسی این زبان آشنا شده و قدم اول خود را در جهت تبدیل شدن به یک توسعه دهنده ی بلاک چین با استفاده از سالیدیتی بردارید.
زبان برنامه نویسی سالیدیتی چیست؟
سالیدیتی یک زبان برنامه نویسی شی گرای فوق العاده قوی است که به طور خاص برای نوشتن قراردادهای هوشمند در بلاک چین اتریوم ساخته شده است. با استفاده از زبان Solidity، توسعه دهندگان این توانایی را دارند که قوانین و رفتار برنامه های غیرمتمرکز (DApps) را تعریف کنند.
Solidity اولین نمایش عمومی خود را در نوامبر 2014 در Devcon انجام داد. نسخه جدیدی از Solidity در 9 جولای 2015 به پایگاه کدنویسی این زبان اضافه شد که با عنوان Solidity نسخه 0.0.1 برچسب گذاری شد. متأسفانه نسخه 0.1.0 به طور رسمی منتشر نشده است و دیگر هیچ نسخه ای از آن موجود نیست.
این زبان ابتدا توسط تیم توسعه دهنده اتریوم ایجاد شده و اکنون یکی از محبوب ترین و پرکاربردترین زبان های برنامه نویسی برای توسعه قراردادهای هوشمند تلقی می شود.
دوره های سالیدیتی
دورههای سالیدیتی
توجه داشته باشید به دلیل معرفی مکرر تغییرات، ویژگی های جدید و رفع باگ های برنامه، هنگام استقرار قراردادها حتماً از جدیدترین نسخه Solidity استفاده کنید.
قابلیت های زبان برنامه نویسی سالیدیتی
زبان برنامه نویسی سالیدیتی با ارائه امکانات گسترده ای برای توسعه دهندگان، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. اگر می خواهید قابلیت های این زبان برنامه نویسی را بدانید، باید به موارد زیر با دقت توجه داشته باشید:
- رویداد (EVENT)
رویدادها یا ایونت ها برای ثبت داده های مربوط به قراردادهای Blockchain Log طراحی شده اند به گونه ای که که داده ها را جمع آوری می کند و سپس آن ها را در محیط Blockchain Log ثبت می کند. - سطح دسترسی
دو نوع سطح دسترسی در این زبان وجود دارد: mortal و own. طبیعتاً برای افزایش اطمینان و امنیت، امکان دسترسی به دیگر سطوح نیز امکان پذیر خواهد بود. - داده ایستا
مدل داده ای ایستا یکی از ویژگی های ممتاز زبان برنامه نویسی سالیدیتی است که آن را از زبان های دیگر متفاوت می کند. در واقع، این ویژگی اساسی زبان سالیدیتی است که از آن به عنوان یک زبان برنامه نویسی بلاک چینی استفاده می شود. در اینجا، "ایستا" به معنای "ثابت" یا "بدون تغییر" است، بنابراین داده ها در زمان اجرا ثابت می مانند و نمی توانند تغییر کنند.
این ویژگی مهم از زبان سالیدیتی باعث می شود که قراردادهای هوشمندی که با استفاده از این زبان توسعه می یابند، پایدارتر و امن تر باشند. زیرا داده های یک بار تعریف شده و ذخیره شده، قابل تغییر نیستند و امکان تغییر آنها توسط فرد یا شرکتی که قرارداد را اجرا می کند وجود ندارد. این ویژگی باعث اطمینان بیشتری از عملکرد قراردادهای هوشمند و پیشگیری از انحراف و سوءاستفاده می شود.
- modifier توابع
قابلیت تعریف توابع و متغیرها به صورت متنوع در این زبان وجود دارد که به توسعه دهندگان امکان مدیریت بهتر و کارآمدتر را می دهد. تغییر رفتار توابع در زبان سالیدیتی با استفاده از Function Modifier امکان پذیر شده است. در لغت نامه زبان سالیدیتی، Function Modifier به عنوان یک اصلاح کننده تابع توصیف شده است که با اصلاح و بازنویسی آنها در قراردادها، تغییرات رفتاری در توابع را امکان پذیر می کند. - ساختار داده ها و قراردادها
این زبان انواع مختلفی از داده ها را از جمله اعداد صحیح، رشته ها، آرایه ها و سایر ساختارهای داده را پشتیبانی می کند. در محیط زبان تخصصی سالیدیتی، تمرکز حول قراردادها (Contract) و ساختارهای داده (Data structure) است. همانطور که ادامه گفته خواهد شد، قراردادها را می توان به راحتی تشکیل داد و آن ها را مدیریت و کنترل کرد. - قابلیت وارد کردن فایل
با استفاده از این ویژگی، شما می توانید کدهای فایل های مختلف را به محیط زبان برنامه نویسی سالیدیتی وارد کنید. - کتابخانه
کتابخانه های این زبان یک ویژگی برجسته هستند که منابع فراوان و اطلاعات برنامه نویسی فراوانی را ارائه می دهند. اگر به عنوان یک توسعه دهنده این مقاله را می خوانید، جالب است بدانید که چگونه قراردادها را می توان بدون زحمت با استفاده از کتابخانه های گسترده و متنوع این زبان کدگذاری کرد. - تعاملات بین اجزای بلاک چین
با امکان ارسال و دریافت پیام ها و تراکنش ها در قراردادهای هوشمند، سالیدیتی امکان ارتباط دادن و ایجاد تعاملات بین اجزای مختلف بلاک چین را در اختیار توسعه دهندگان می گذارد. - اجرای قرار داد بر روی بلاکچین های EVM
این زبان قادر است قراردادهای هوشمند را بر روی بلاک چین اتریوم و دیگر بلاک چین هایی که از EVM پشتیبانی می کنند، اجرا کند که این امر به توسعه دهندگان امکان انعطاف پذیری بیشتر در انتخاب بلاک چین مورد نیاز را می دهد. اگر نمی دانید که EVM چیست تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
کاربردهای سالیدیتی
همان طور که گفتیم زبان سالیدیتی برای توسعه قراردادهای هوشمند در بلاک چین ها به کار می رود. این قراردادها می توانند برای انجام تراکنش های مالی، ایجاد سامانه های رأی گیری، اجرای قراردادهای هوشمند و موارد دیگر استفاده شوند.
استفاده از زبان برنامه نویسی Solidity برای ایجاد قراردادهای هوشمند و انجام فعالیت های مرتبط در بلاک چین اتریوم بسیار مهم و حیاتی است. قراردادهای هوشمند توسط این زبان به عنوان یک نوآوری اساسی در اجرای تراکنش های معتبر بدون دخالت اشخاص ثالث پیاده سازی می شوند.
این قراردادها، به سادگی، پروتکل های رایانه ای هستند که بر روی انواع مختلف بلاک چین اجرا می شوند و دستورات خاصی را که توسط برنامه نویس تعریف شده اند، در صورت برآورده شدن شرایط خاص اجرا می کنند. این زبان ویژگی های منحصر به فردی از جمله امنیت و شفافیت برای بلاک چین اتریوم ایجاد می کند و به عنوان یک ابزار قدرتمند، کاربردهای زیادی دارد که شامل انجام تراکنش های مالی، ایجاد سامانه های رأی گیری، اجرای قراردادهای هوشمند و موارد دیگر استفاده شوند.
همچنین این زبان می تواند به بهبود شبکه اتریوم و تسهیل روند توسعه آن کمک کند. قراردادهای هوشمند که از دو بخش داده و کد تشکیل شده است، به صورت خودکار و بدون دخالت شخص ثالث با استفاده از زبان Solidity اجرا می شوند. این زبان بلوک های مختلف بلاک چین را با هم ترکیب می کند، هیچ شبکه امنی بدون شانس هک یا دستکاری در تراکنش ها وجود ندارد، استفاده اساسی و مهم از زبان solidity را می توان در این ارتباط مشاهده کرد.
مزایای زبان برنامه نویسی سالیدیتی
برنامه نویسی سالیدیتی، علاوه بر قابلیت اصلی خود، دارای ویژگی های متعدد دیگری است که باعث برتری آن نسبت به سایر زبان های مبتنی بر اتریوم می شود. به جز انواع داده های بنیادی، سالیدیتی قادر است انواع داده های پیچیده و متغیرهای عضو را نیز پشتیبانی کند.
این زبان یک رابط باینری برنامه (ABI) را فراهم می کند که برای تأمین ایمنی انواع داده استفاده می شود. در صورتی که کامپایلر به عدم تطابق نوع داده در هر متغیر برخورد کند، رابط باینری یک خطا را اعلام می کند. همچنین، سالیدیتی به مفهوم "زبان طبیعی" اشاره دارد که برای تبدیل مشخصات کاربر محور به زبانی قابل فهم برای ماشین ها استفاده می شود.
معایب زبان برنامه نویسی سالیدیتی
این زبان جدا از مزایایی که دارد همچنین دارای معایبی مانند پیچیدگی در یادگیری، خطرات امنیتی و احتمال وجود باگ ها است.
همچنین مواردی وجود دارد که ممکن است اشکالات خاصی برای این زبان به همراه داشته باشد. به عنوان مثال، پس از امضای قرارداد، امکان افزایش آن یا گنجاندن ویژگی های جدید وجود ندارد.
با توجه به ماهیت فناوری بلاک چین، توانایی اتریوم برای جمع آوری و به روزرسانی اطلاعات در داخل سیستم به عملیات تراکنش محدود می شود. این محدودیت می تواند در هنگام برخورد با عواملی مانند داده های بی ثبات مانند قیمت فارکس چالش مهمی ایجاد کند.
یکی از ایرادهای قابل توجه Solidity عدم بلوغ نسبی آن در مقایسه با زبان های معتبرتر مانند C یا جاوا است. همچنین یکی از نکات منفی جدید بودن این زبان، تکمیل نبودن کتابخانه ها و مراجع برای توسعه دهندگانی که به تازگی شروع به یادگیری این زبان کرده اند.
قرارداد هوشمند در زبان برنامه نویسی سالیدیتی
یک قرارداد هوشمند در زبان برنامه نویسی Solidity با مجموعه ای از داده ها و یک قطعه کد مشخص می شود که در یک آدرس در شبکه اتریوم ذخیره می شود. این قرارداد برای رسیدگی به تراکنش های درون بلاک چین طراحی شده است.
به هر بلوک یک آدرس خاص به عنوان کلید رمزگذاری اختصاص داده می شود. آدرس با اجرای تابع هش در آدرس بلوک قبلی ایجاد می شود. از طریق این روش، ارتباط بین بلوک های مجاور برقرار می شود و امکان ایجاد تغییرات در بلوک ها را فراهم می کند. این قراردادها می توانند انواعی از عملیات مانند انتقال ارز، ثبت رأی، اجرای قرارداد و موارد دیگر را انجام دهند.
تشابه زبان برنامه نویسی سالیدیتی با دیگر زبان ها
سالیدیتی در طول توسعه خود از زبان های برنامه نویسی مختلف مانند C++، پایتون و جاوا اسکریپت الهام گرفته است.
تشابه سالیدیتی با C++
مشابه C++، زبان برنامه نویسی سالیدیتی از همان نحو برای اعلان های متغیر و حلقه ها استفاده می کند و از تابع Overloading به همان شکل که در زبان C++ آورده می شود میتوان استفاده کرد (در تابع Overloading امکان استفاده از چندین تابع با نام مشابه اما پارامترهای متفاوت وجود دارد).
در نهایت، زبان سالیدیتی از تبدیل نوع implicit و explicit پشتیبانی می کند که در صورت لزوم به کمک کد برنامه نویسی explicit می توان انواع متغیرها را به طور خودکار محاسبه کرد.
تشابه سالیدیتی با جاوا اسکریپت
Solidity قبلاً به شدت تحت تأثیر جاوا اسکریپت بود. اکنون، قابل توجه ترین شباهت را می توان در استفاده Solidity از کلمه کلیدی "function" برای تعریف توابع مشاهده کرد. علاوه بر این، Solidity از تایپ ثابت (ایستا) پشتیبانی می کند و امکان استفاده از کتابخانه ها و ایجاد تایپ پیچیده را نیز فراهم می کند.
تشابه سالیدیتی با پایتون
تشابه زبان سالیدیتی با پایتون از نظر سینتکس ها (syntax) کمتر مشهود است. با این حال، مشابه پایتون، زبان سالیدیتی از خطی سازی C3، وراثت چندگانه (Multiple Inheritance) و کلمه کلیدی "super" نیز استفاده می کند.
Vyper با سینتکس پایتونیک خود شباهتی به Solidity دارد و عمداً برای افزایش امنیت قراردادهای هوشمند مورد استفاده در بلاک چین های سازگار با EVM ساخته شده است.
سالیدیتی چگونه کار می کند؟
توسعه دهندگان مسلط به زبان سالیدیتی قراردادهای هوشمند می نویسند که بر روی ماشین مجازی اتریوم (EVM) کار می کنند. درست مانند کلاس های زبان های دیگر، قراردادهای هوشمند می توانند عملکردهای متعدد، حالت های داخلی و اعلامیه های عمومی داشته باشند.
قراردادهای نوشته شده در سالیدیتی در بایت کدهایی که توسط EVM قابل درک است کامپایل می شوند. پس از کامپایل، قراردادهای نوشته شده توسط سالیدیتی از قراردادهایی که به زبان های دیگر قراردادهای هوشمند EVM مانند Vyper یا Huff نوشته شده اند، قابل تشخیص نیستند.
مشابه سایر ابزارهای توسعه دهنده، نسخه زبان برنامه نویسی سالیدیتی نیز به طور منظم تحت به روزرسانی هایی قرار می گیرد. مهم است که به خاطر داشته باشید که پس از استقرار قراردادهای هوشمند و اضافه شدن آنها به بلاک چین، نمی توان آنها را تغییر داد.
اگرچه این امکان برای توسعه دهندگان Solidity وجود دارد که قراردادهای هوشمند اتریوم را مستقیماً در بایت کد بنویسند اما استفاده از زبان سطح بالایی مانند سالیدیتی به مهندسان اجازه می دهد تا بدون نیاز به دستکاری قراردادها را با بازدهی بیشتری بنویسند.
EVM چیست؟
ماشین مجازی اتریوم (EVM) علاوه بر اینکه یک محیط زمان اجرا برای قراردادهای هوشمند اتریوم ارائه می دهد، وظیفه اصلی خود را در تضمین امنیت و اجرای برنامه های غیرقابل اعتماد از طریق استفاده از شبکه بین المللی گره های عمومی انجام می دهد. این ماشین مجازی در اولویت خود قرار دادن پیشگیری از حملات Denial-of-Service (سرویس امتناع) متمرکز است و تضمین می کند که برنامه ها به وضعیت یکدیگر دسترسی ندارند. علاوه بر این، EVM بدون هیچگونه تداخل احتمالی میان طرفین، ارتباط بین آنها را برقرار می کند، این ارتباط باید بدون هیچگونه تغییر یا تداخلی صورت گیرد تا امنیت و کارایی سیستم تضمین شود. به این ترتیب، EVM نقش بسیار حیاتی در عملکرد صحیح و امن شبکه اتریوم و قراردادهای هوشمند آن را ایفا می کند.
نحوه تعامل EVM با سالیدیتی
در اینجا یک مرور مختصر از نحوه تعامل سالیدیتی با EVM آورده شده است:
- قراردادهای هوشمند با استفاده از Solidity ایجاد کنید.
- قراردادهای هوشمند Solidity در بایت کد کامپایل می شوند.
- بایت کد به کدهای EVM تبدیل می شود.
- اپکدهای EVM وضعیت EVM را تغییر می دهند.
EVM به عنوان یک ماشین حالت مجازی اتریوم عمل می کند. EVM مسئول پیگیری وضعیت جهانی شبکه است که شامل آدرس ها، موجودی حساب ها و دارایی های توکن
است.
قراردادهای هوشمند Solidity برای تغییر وضعیت EVM طراحی شده اند. اقداماتی مانند ضرب توکن، ارسال و دریافت توکن، یا آزادسازی دارایی ها می تواند وضعیت EVM را تغییر دهد.
بسیاری از عملیات EVM که به عنوان کدهای EVM کدگذاری می شوند، این تغییرات را در حالت کلی آغاز می کنند. هر اپکد EVM هدف خاصی دارد، ایجاد تغییرات حالت مانند انتقال توکن ها، ایجاد توکن های جدید یا حتی فسخ قراردادهای هوشمند.
در مرحله آخر، EVM بایت کد قرارداد هوشمند را به کدهای EVM تبدیل می کند و بلاک چین را قادر می سازد تا تغییرات لازم را انجام دهد.
هر کد عملیاتی یک هزینه کارمزد (Gas fee) دارد که بر حسب ETH شارژ می شود. این امر کمک می کند تا شبکه تحت تأثیر تعداد زیادی درخواست از سوی بازیگران مخرب قرار نگیرد. هزینه کلی کارمزد برای یک معامله با ضرب قیمت هر واحد کارمز در مجموع هزینه کارمز کدهای عملیاتی معامله تعیین می شود.
بلاک چین های سازگار با EVM که از زبان سالیدیتی پشتیبانی می کنند
Solidity توانایی نوشتن قراردادهای هوشمند برای طیف وسیعی از بلاک چین های سازگار با EVM، از جمله راه حل های محبوب L2 مانند Polygon، Arbitrum و Optimism را دارد. به دلیل انعطاف پذیری و ماهیت کاربر پسند، سالیدیتی پشتیبانی بسیاری از بلاک چین ها را به دست آورده است. اینها برخی از بزرگترین پروژه هایی هستند که با زبان سالیدیتی سازگار هستند:
- پولکادات
پولکادوت زنجیره ای است که ادغام چندین بلاک چین، معروف به پاراچین، در یک زنجیره واحد را از طریق استفاده از زنجیره رله در اولویت قرار می دهد. هدف Polkadot فعال کردن قابلیت همکاری بین پاراچین ها، افزایش مقیاس پذیری و افزایش پهنای باند است. Astar، یک چترباز پولکادوت، توسط کیمیاگری حمایت می شود.
- آوالانچ
آوالانچ (Avalanche) یک رقیب قوی برای اتریوم است و از زبان سالیدیتی به طور کامل پشتیبانی می کند. ساختار آوالانچ بر پایه شبکه ای از سه بلاک چین استفاده می کند. اولین بلاک چین که به نام X Chain شناخته می شود، مسئولیت صدور و تجارت دارایی را بر عهده دارد. بلاک چین دوم که P-Chain نام دارد اعتباردهنده های شبکه را هماهنگ می کند. در نهایت، بلاک چین سوم، معروف به C Chain، امکان ایجاد قراردادهای هوشمند را فراهم می کند. - زنجیره BNB (زنجیره هوشمند سابق بایننس)
زنجیره هوشمند بایننس در ابتدا به عنوان یک توکن ERC-20 در اتریوم آغاز شد. با این حال، به منظور تطبیق مجموعه در حال گسترش آنها از dApps، شبکه زنجیره هوشمند Binance (BSC) ایجاد شد. BSC و توکن های آن از زبان سالیدیتی در قراردادهای هوشمند خود استفاده می کنند. امروزه از زنجیره هوشمند بایننس به عنوان زنجیره BNB یاد می شود.
استانداردهای ERCدر زبان سالیدیتی
طراحی قراردادهای هوشمند Solidity بر اساس استانداردهای ERC (Ethereum Request for Comment) است. این استانداردها به عنوان دستورالعمل هایی برای ارتقا و استانداردسازی پیاده سازی توکن های مختلف اتریوم عمل می کنند.
استانداردهای ERC توسط EIP (پیشنهادهای بهبود اتریوم) ارائه شده است. پس از تأیید و نهایی شدن استانداردهای ERC، آنها به عنوان استانداردی برای نوشتن قراردادهای Solidity عمل می کنند. وقتی توسعه دهندگان زبان سالیدیتی توکن هایی را مطابق با استانداردهای ERC ایجاد می کنند، می توانند اطمینان حاصل کنند که توکن های آن ها به درستی روی بلاک چین کار می کنند.
در اینجا برخی از رایج ترین استانداردهای ERC مورد استفاده قرار می گیرند:
- ERC-20 - استاندارد توکن قابل تعویض
- ERC-721 - استاندارد توکن غیرقابل تعویض
- ERC-1155 - استاندارد توکن نیمه قابل تعویض
- ERC-4626 - استانداردی برای توکن ها و صندوق های سودده
کسب درآمد از طریق زبان برنامه نویسی سالیدیتی
برنامه نویسان می توانند از طریق توسعه ی قراردادهای هوشمند و ارائه ی خدمات برنامه نویسی در زمینه ی بلاک چین از طریق زبان سالیدیتی درآمدزایی کنند.
با توجه به اینکه سالیدیتی به عنوان یکی از بهترین زبان های برنامه نویسی برای بلاک چین شناخته می شود، بسیاری از افراد توسط یادگیری این زبان موفق به کسب درآمدهای قابل توجهی شده اند. همچنین، آموزش و یادگیری سالیدیتی می تواند به درک بهتر و یادگیری زبان های دیگری که برای قراردادهای هوشمند استفاده می شوند، کمک کند.
آینده زبان سالیدیتی
با زبان برنامه نویسی Solidity می توانید به راحتی قراردادهای هوشمند برای شبکه اتریوم بنویسید. این زبان در جامعه بلاک چین بسیار ارزشمند شده است و اکنون به طور گسترده به عنوان یکی از محبوب ترین زبان های برنامه نویسی برای بلاک چین شناخته می شود. ماهیت کاربرپسند و مزایای متعدد آن به پذیرش گسترده آن کمک کرده که آینده زبان سالیدیتی را تضمین می کند.
اگر علاقه مند به کسب درآمد از طریق برنامه نویسی بلاک چین هستید، یادگیری زبان Solidity راهی عالی برای شروع است این زبان با توجه به رشد روزافزون بلاک چین ها و استفاده ی گسترده از قراردادهای هوشمند، احتمالاً در آینده همچنان مورد استفاده قرار خواهد گرفت و از اهمیت بالایی برخوردار خواهد بود.
بهترین راه برای یادگیری زبان سالیدیتی
اگر به دنبال راهی سریع و آسان برای شروع یادگیری زبان سالیدیتی هستید، دوره های آموزشی گزینه های بسیار خوبی هستند که در این راستا دوره های آنلاین سالیدیتی کورسز ممکن است مناسب ترین گزینه برای شما باشد.
در سالیدیتی کورسز، ما فرصت های یادگیری عمیق و کاملی را در زمینه های سالیدیتی و بلاکچین ارائه می دهیم. هدف ما ارائه یک تجربه آموزشی جامع برای علاقه مندان به این موضوعات است. این وب سایت آموزشی طیف گسترده ای از منابع و تکنیک ها را برای دانش آموزان ارائه می دهد تا دانش و مهارت های خود را در موضوعات مختلف، از اصول اولیه تا مفاهیم پیشرفته تر، افزایش دهند. دوره های ما برای حمایت از هر فرد در مسیر تبدیل شدن به یک متخصص برتر در این زمینه های در حال گسترش طراحی شده اند.
جمع بندی
به طور خلاصه، زبان سالیدیتی به عنوان زبانی که اساس توسعه قراردادهای هوشمند در بلاک چین اتریوم را تشکیل می دهد، دارای اهمیت ویژه ای است. با توجه به رشد روزافزون حوزه بلاک چین، یادگیری و استفاده از این زبان می تواند به عنوان یک فرصت شغلی و کسب درآمد مطرح باشد. به طور کلی، زبان سالیدیتی با ویژگی ها و قابلیت های منحصر به فرد خود، به عنوان یک ابزار قدرتمند برای توسعه برنامه های بلاک چینی مورد استفاده قرار می گیرد و با پیشرفت های این حوزه، احتمالاً در آینده نیز موفقیت و گسترش بیشتری خواهد داشت. از این که تا انتهای مقاله با ما همراه بودید سپاسگزاریم.
منابع:
https://soliditylang.org/about/
https://www.alchemy.com/overviews/learn-solidity
https://wallex.ir/blog/%D8%B3%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA/
ترفندهای مرتبط
ارسال دیدگاهها